Tak sobie pomyślałam, że nigdy tak za bardzo nie rozpisywałam się o kulturze mojego męża, o tym jak to się ma do codziennego życia i czym ta kultura właściwie jest. Przy okazji niedzieli, w przypływie wolnego czasu, postanowiłam to nadrobić.
Mój mąż jest Pushtunem. Zauważyłam, że większość osób którym o tym mówię, robi wielkie oczy nie wiedząc pod co ma tego Pushtuna przypiąć. Pushtunowie są jedną z najbardziej charakterystycznych narodowości Afganistanu. Pushtunowie zamieszkają NWFP, czyli Północno-Zachodnią Prowincję Graniczną, ze stolicą w Peszawarze. Chodzi oczywiście o granicę Pakistanu i Afganistanu.
Mój mąż urodził się w Swabi a większą część życia mieszkał w Peszawarze. Tam też skończył studia.
Pushtunowie mają swoją kulturę, swój styl życia, swoje przyzwyczajenia, które bardzo ciężko zmienić. Dla każdego Pushtuna najważniejszy jest kodeks, według którego każdy szanujący się Pushtun powinien postępować. Kodeks ten nazywa się Pasztunwali, a jego zasady to (za Wikipedią):
- Jedność Pasztunów
- Sprawiedliwość (badal) - zemsta wobec wrogów, przebaczenie dla tych, którzy przyznają się do winy
- Niezależność (chpelwaki) - nikt nie ma prawa zmuszać Pasztuna do zmiany własnych przekonań
- Gościnność (melmastia) (nawet dla wrogów)
- Współpraca między przyjaciółmi (aszar)
- Zakaz współpracy z nieprawą władzą
- Dobre czyny i myśli
- Zaufanie do przyjaciół, rodziny i Allaha
- Honor (nang)
- Współczucie dla słabszych (uga warkawel)
- Szacunek dla wszelkich form życia
- Równość (sijali)
Pasztuńskie rozumienie sprawiedliwości odbiega od europejskiego. Morderstwo musi być ukarane śmiercią, przy czym odpowiedzialność za wykonanie wyroku spoczywa na rodzinie zamordowanego. Jeżeli wykonanie wyroku na sprawcy nie jest możliwe, zastępczo wykonuje się wyrok na mężczyźnie spokrewnionym z zabójcą. Praktykę tę określa się mianem zemsty rodowej.
Gościnność Pasztunów bywa powodem, dla którego są oni oskarżani o wspieranie terroryzmu. W rzeczywistości zasady pasztunwali nie pozwalają na odtrącenie cudzoziemca proszącego o azyl, a atak na takiego cudzoziemca jest traktowany jako atak na klan udzielający mu azylu.
W Pakistanie jest to nacja, o której krąży wiele stereotypów a inni się Pushtunów boją. W tym temacie jest wiele anegdot, np.
- W Pendżabie straszy się Pushtunami dzieci, w stylu: "Jak będziesz niegrzeczny to przyjdzie Pushtun i cię zje"
- W kawałach często podkreśla się, że jest to nacja, która jest najbardziej szalona, porywcza i ani przed, ani po zrobieniu głupoty nie zdaje sobie sprawy co zrobiła.
Jest też mnóstwo dobrych cech, o których się mówi, np o tym, że Pushtunowie nie boją się niczego i są znani ze swojej morderczej pracy i ogrmnej siły fizycznej jak i psychicznej.
Największe kontrowersje budzi nieodłączna broń Pushtunów. Mówią oni, że broń to biżuteria mężczyzny dlatego też jest ona obecna nawet na ślubach, czy przyjęciach z okazji urodzenia dziecka, itd. W Peshawarze znajduje się specjalny market, gdzie można kupić wszelaką broń i amunicję. Nazywa się on "Dara Market". Ciekawostką jest to, że każdy typ broni jest własnoręcznie wyrabiany przez Pushtunów.
Tradycyjny strój Pushtuna wygląda tak:
Charakterystyczne są ich nakrycia głowy:
oraz sandały - Peshawari Chappals:
Jeszcze dodajmy do tego broń i mamy:
Tradycyjny strój kobiecy jest niezwykle barwny i wygląda tak:
Bardziej znana jest afgańska burka:
Na koniec chciałabym napisać coś o afgańskiej muzyce. Tradycyjnym instrumentem afgańskim jest rabab. Wydaje piękny i charakterystyczny dźwięk.
Mój mąż zawsze tęskni do swoich gór z taką muzyką w tle:
